Typowe objawy zużytej przekładni kierowniczej w samochodach miejskich to: wyczuwalne luzy na kierownicy, hałasy w czasie skręcania, trudności w utrzymaniu prostego toru jazdy oraz wycieki płynu wspomagania. Kierowca może odczuwać nierównomierne działanie układu – kierownica obraca się z różnym oporem lub „przeskakuje”. Charakterystycznym objawem jest też stukanie w czasie pokonywania nierówności i zwiększony promień skrętu. Problemy nasilają się przy niskich prędkościach.
Przekładnia kierownicza to ważny element układu kierowniczego, który odpowiada za precyzyjne przenoszenie ruchów kierownicy na koła. W nowoczesnych samochodach miejskich dość często spotyka się przekładnie ze wspomaganiem elektrycznym, które mocno ułatwiają manewrowanie. Wczesne wykrycie symptomów uszkodzenia przekładni może uchronić nas przed poważniejszymi konsekwencjami i kosztownymi naprawami. Układ kierowniczy to system o fundamentalnym znaczeniu dla bezpieczeństwa jazdy – jego awaria może doprowadzić do utraty kontroli nad pojazdem. Charakterystyczne odgłosy, zwiększony luz czy problemy ze wspomaganiem to tylko niektóre z objawów sugerujących konieczność diagnostyki.
Podczas codziennej eksploatacji warto zwracać uwagę na nietypowe zachowania samochodu w czasie skręcania.
Niepokojące sygnały wskazujące na problemy z przekładnią
- Metaliczne stukanie w czasie skręcania kół
- Wyciek oleju przekładniowego (charakterystyczny czerwony płyn)
- Zwiększony opór w czasie obracania kierownicy
- Nierównomierna praca wspomagania
- Wibracje przenoszone na kierownicę
- Piszczenie przy maksymalnym skręcie
- Głośna praca pompy wspomagania
Uwagę należy zwrócić na następujące objawy: Pierwszym sygnałem ostrzegawczym jest często zwiększony luz na kierownicy przekraczający normę producenta (zazwyczaj powyżej 20-25 mm). Innym niepokojącym objawem są systematyczne wycieki płynu ze wspomagania – szczególnie widoczne po nocy, gdy auto stoi w jednym miejscu. „Charakterystyczne cykliczne stukanie w czasie skręcania może świadczyć o zużyciu przekładni zębatkowej”. Czy zauważyłeś, że kierownica wraca do pozycji wyjściowej wolniej niż najczęściej? To także może być symptom uszkodzenia.
Diagnostyka i profilaktyka przekładni kierowniczej
Regularna kontrola stanu technicznego przekładni kierowniczej powinna obejmować sprawdzenie szczelności, poziomu płynu wspomagania oraz ocenę luzów. Profesjonalna diagnostyka komputerowa pozwala wykryć nieprawidłowości w pracy wspomagania elektrycznego. Musimy wiedzieć, że nowoczesne systemy wspomagania (EPS – Electric Power Steering) są bardziej skomplikowane niż tradycyjne hydrauliczne, daje to wyższe koszty naprawy. Zaniechanie cyklicznych przeglądów może prowadzić do przyspieszonej degradacji elementów przekładni. Podczas diagnostyki specjalista sprawdzi także stan osłon gumowych (tzw. mantli) oraz zamocowanie przekładni do ramy pomocniczej.
Niepokojące sygnały przekładni kierowniczej – kiedy Twój samochód miejski woła o pomoc?
W zużytej przekładni kierowniczej charakterystyczne są wycieki oleju wokół osłon przekładni oraz mocne wibracje kierownicy w czasie jazdy. Niepokojącym objawem jest także ciężka praca układu kierowniczego, szczególnie w czasie manewrowania na postoju. Kierowca może odczuwać wyraźne opory w czasie skręcania kół, a także słyszeć stukanie czy metaliczne dźwięki dobiegające z okolic kolumny kierowniczej. Dodatkowym sygnałem ostrzegawczym jest zbyt duży luz na kierownicy, który objawia się koniecznością wykonywania większego ruchu kierownicą, zanim koła zaczną reagować. Charakterystyczne jest także „pływanie” samochodu po drodze, czyli tendencja do samoczynnej zmiany toru jazdy.
Innym objawem jest nierównomierna praca przekładni – w czasie skrętu w jedną stronę układ może działać płynnie, a w drugą z wyraźnym oporem. W skrajnych przypadkach może pojawić się wyciek oleju przekładniowego na elementy zawieszenia czy nawet na drogę, co wymaga natychmiastowej interwencji mechanika.
Wykryj zużycie przekładni zębatej nim będzie za późno – kompendium sprawdzania luzów
Prawidłowa diagnostyka luzów w przekładni zębatkowej stanowi ważny element utrzymania sprawności układu kierowniczego pojazdu. Podstawowym krokiem jest sprawdzenie luzu wzdłużnego i poprzecznego listwy zębatej przy wyłączonym silniku i zablokowanych kołach. Podczas badania należy spojrzeć na równomierność oporu przy obracaniu kierownicą w obie strony. Wszelkie stuki, zacięcia czy nierównomierna praca mogą świadczyć o nadmiernym zużyciu elementów przekładni.
- Pomiar luzu na kole kierownicy (max 15-20 stopni)
- Kontrola stanu osłon gumowych przekładni
- Sprawdzenie mocowania przekładni do ramy
Przy wykonywaniu diagnostyki ważne jest zbadanie stanu końcówek drążków kierowniczych oraz sworzni wahacza, ponieważ ich zużycie może dawać podobne objawy do uszkodzonej przekładni.
Zaawansowane metody detekcji mikropęknięć w zębach przekładni
Wykorzystanie metod defektoskopii magnetycznej pozwala na wczesne wykrycie mikropęknięć w zębach przekładni, zanim dojdzie do poważniejszych uszkodzeń.
Zastosowanie penetrantów fluorescencyjnych oraz badań ultradźwiękowych umożliwia precyzyjną ocenę stanu technicznego elementów przekładni bez wymogu ich demontażu. Częste przeprowadzanie takich badań mocno wydłuża żywotność układu kierowniczego.
Gdy kierownica odmawia posłuszeństwa – naprawa wspomagania hydraulicznego
Ułatwianie hydrauliczne przekładni kierowniczej to system, który mocno ułatwia kierowanie pojazdem poprzez wykorzystanie ciśnienia płynu hydraulicznego. Podstawowym objawem awarii jest trudniejsze obracanie kierownicą, szczególnie w czasie postoju lub jazdy z małą prędkością. Inne symptomy to charakterystyczne piski w czasie skręcania, wyciek płynu wspomagania czy głośna praca pompy. Szybka diagnoza problemu jest bardzo ważna dla bezpieczeństwa jazdy i zapobiegania poważniejszym uszkodzeniom.
Najczęstsze usterki to zużycie pompy wspomagania, przecieki z przewodów hydraulicznych oraz awarie przekładni kierowniczej. Przeciętny koszt naprawy waha się od 500 do nawet 3000 złotych, zależnie modelu samochodu i zakresu koniecznych prac. Regularna kontrola poziomu płynu wspomagania oraz jego wymiana zgodnie z zaleceniami producenta może mocno przedłużyć żywotność całego układu. Można także spojrzeć na jakość używanego płynu wspomagania, ponieważ niewłaściwy może prowadzić do przyspieszonego zużycia elementów układu.
